|
Ang Mga Pilas |
|||
| Bungad Pahayag | Antok sa once upon a time...ng English at Spanish, bakit dapat sa wikang Pilipino | Saan Mula Ang Lupa? |
Pag-ahon ng sahig ng dagat mahigit 50 milyon taon sa nakaraan, bumubulwak pa ang kumukulong bato |
| Ang Unang Tao | Butong bato, Theory of Evolution, Tao ng Java at ang bungo 24,000 taon sa Palawan | Sino Ba Tayo? | Iba’t ibang pangkat ng nakaraan at kasalukuyang Pilipino, sinu-sino na ang tinataguriang Negrito |
| Ang Mga Magdaragat |
Pagdanak sa magkabilang dagat, migration waves, ano ang kabuluhan ng lahi? | Buhay Baranggay |
Hanap-buhay ng unang Pilipino, gubat, dagat at asin, añito, multo, mangkukulam at sari-saring lagim |
| Palay, Bigas, Kanin |
Nag-ibang kabuhayan, at patayan, ng mga tao, miracle rice, himala sa Los Baños | Visaya: Mga Takas-Hari |
Danak mula sa pagtayog at pagbagsak ng 2 kaharian sa Indonesia, ang Sri Vishaya at ang Majapahit |
| Mindanao: Ang Mga Ayaw-Hari |
Sinalungat ng maraming pangkat ang pagsakop ng mga dayuhang Muslim | Ang Mga Unang Hari |
Pagsulong ng Islam at pagsakop sa Sulu at sa Cotabato ng mga sultan mula Brunei at Malacca |
| Spices: Bulabog Mula Sa Malayo |
Malawak na pagbantog ng Maluku, ang Moluccas, tahanan ng pampasarap sa ulam | Español: Mga Pobreng Lagalag |
Paglaot ng mga conquistador, said sa dahas, lupit at pagkamal ng yaman ng ibang tao sa ibang bayan |
| Magellan: Matapang, Maalam, Malas |
Pagdating ng mga taga-Europa sa unang paglayag paikot sa daigdig, si Humabon, ang Santo Niño at si Lapu-Lapu | Felipe 2: Matimtimang Mananakop | Hinadlangan, pinilit pa rin ng emperador na maghari sa kapuluang binigyan ng kanyang pangalan, ang paghirap at pagka-makaluma ng España |
| Buhay Sa Nayon |
Naging buhay ang pagsasaka at pag-alipin, huwad si Kalantiyaw, walang feudalism | Ang Naging Ika-3 Kaharian |
2 bahagi ng Luzon, Kapampangan ng Sumatra, Bicol Ybalon, Ilocano, Pang-Asinan at ang 3 Tagalog |
| Legazpi: Magalang, Maraming Kanyon |
Ang pagtatag ng ika-3 kaharian, katulong ang mga Visaya, naging indio ang mga tao | Pinaghatian Ang Pinagbuo |
Agawan ng mga Español sa kapangyarihan at yaman, pinatay ng mga frayle ang governador |
| Kabayanan: Bago Gaya Ng Dati |
Mga pagbabago sa Pilipinas, mga maharlika ginawang alila, pinigil ang pag-unlad ng tao | Manila Sa Tingin Ng Iba |
Dagundong sa Europa, naging hamak ang España, sakop-sakop at mangmang pa rin ang Pilipino |
| Sangley: Intsik | Natanging dayuhan, katulong sa pagsakop sa mga baranggay, karibal sa pagpapayaman | Ang Maharlika At Ang Ilustrado |
Pagtanyag ng mga principales, agawan sa lupa, nabuo ang mga hacienda, lalong naapi ang mga tao |
| Mga Unang Aklasan |
300 taon ng pakikibaka, pagsidhi ng lupit ng frayle, mga charismatic, binitay ang 3 pari | Si Rizal At Si Bonifacio |
Politica ng protesta, propaganda sa España, Noli at Fili, pagtapon sa Dapitan, binuo ang Katipunan |
| Giliw Na Dayuhan At Ang Katipunan |
Pag-ibig ni Rizal, muhi sa himagsikan, nabisto ang Katipunan, libu-libo ang binitay | Huling Paalam, At Digmaan |
Ikinasal, binitay si Rizal, himagsikan, ipinapatay ni Aguinaldo si Bonifacio, pagsuko sa Biak-na-Bato |
| Samantala, Sa Manila |
Kaiba ang tingin sa himagsikan ng Español at ng dayuhan, umabot sa Cebu ang labanan | McKinley: Ano Gagawin Ko? |
Tinapos ng Amerkano ang panahon ng Español, nag-dictador si Aguinaldo, hayag ng ‘kalayaan’ |
| Si Aguinaldo At Si Mabini |
Inutak ni Mabini ang pamahalaan ng himagsikan, ang Republica ng Malolos | Ayaw Na Ng Bayan |
Inangkin ng mga principales ang himagsikan, nag-uwian ang mga tao, nawarak ang Republica |
| Si Luna At Ang Macabebe |
Sumikat si Antonio Luna, ipinapatay ni Aguinaldo, kumampi sa Amerkano ang tao | Koboys En Indios |
Sinakop ng Amerkano ang Luzon at Visayas, naging brown Americans ang mga mestizong Español |
| Isang Bayan, Isang Wika: English |
Dumating ang Thomasites, lumawak ang aralan, naging isa ang pangalan ng kalabaw | ‘Hell Run By Filipinos’ |
Agawan sa katungkulan sa bagong pamahalaan, nagwala ang mga timawa, aklasan laban sa kapwa |
| Tagalog: Ano’ng Say Mo? |
Nagmistulang digmaan ang pagpili ng wikang pambansa, lumang wika, baybayin naglaho | Saling Pusa: Panahon Ng Hapon |
Pang-3 pagsakop sa Pinas, tuluyang nawalay ang mga tao sa pamahalaan, iba’t ibang uri ng guerrilla |
| ‘I Shall Return!’ |
Liberation, Independence Day, wasak ang lipunan, inusig ang mga Hukbalahap | Si Roxas At Ang Mga Collaborator |
Ang unang Pangulo at pagtanyag ng graft and corruption, ang labu-labo ng mga Pilipino |
| Si Quirino At Ang Minimum Wage |
Pagpahinahon, pagtangkilik sa manggagawa, nagwagi ang mga kawatan sa pamahalaan | Huk: Kangino Ang Lupa? |
Muntik nang ika-4 pagsakop, nauso ang mga comunista dahil sa lupit ng bagong hacenderos |
| ‘Magsaysay Is My Guy!’ |
Dukhang Pangulo binihag ang kalooban ng taong bayan, tinalo ang mga Huk, naglustay | Si Garcia, Austerity At Pilipino Muna |
Walang pumansin sa Pagtitipid at Filipino First, naging tanyag ang Bayanihan Dance Troupe |
| Macapagal: Ang Huling Maginoo |
Dukhang Pangulo muli, nagapi ng graft and corruption at ng imported status symbol | Ilan Ang Kakain? |
Population explosion, birth control, naghirap, nagbago ang Pilipino, nagsimula ang brain drain |
| Patayan Sa New Society |
20 taon nag-dictador si Marcos, pagpatay kay Ninoy Aquino, ang biglaang halalan | EDSA, Lakas Ng Bayan |
Nilansag ang martial law ng viuda at libu-libong taga-Manila, people power, tumiwalag ang hukbo |
| Ang Mga Sawi Kay Cory |
Pila-pilang pag-asa sa pabuya ng bagong pamahalaan, mga pangakong tiyak na bigo | Ang Pagbabalik Ng Magiting |
Pinatibay ni Fidel Ramos ang kalayaan ng bayan at land reform, nagsarili ang mga Muslim |
| Erap Para Sa Mahirap |
Pagbalik ng mala-Marcos sa pamahalaan, nakalimot ang artista, suhulan ng pasugalan | EDSA Na Naman! |
Nag-aklas ang Makati coalition, old politicos, students at mga maykita sa Manila, pwera dukha |
| Gloria Macapagal Arroyo, EDSA 3... | Kalampag ng dukha laban sa same old politics, taginting na tagumpay ni Gloria | Ang Pilipina, Ginang Pangulo |
Malaki at tangi ang bahagi ng mga babae sa payapa at kapangyarihan ng lipunan, mula nuon pa |
| Tagapagmana Ng Kahirapan |
Patuloy na pagkadukha, maling natutunan at ang land reform: nasaan ang ginhawa? | Sa Susunod Na Angaw |
Ang matatanaw na kinabukasan, mga hangad at takot na bumubuo sa pagka-Pilipino ngayon |
| Bakas Ng Lumipas |
Timeline, makasaysayan at makatigatig na mga pangyayari dito at sa ibang bayan | Talaan Ng Mga Halaw |
Sources, ang mga pinagkunan ng mga paksa at pahayag na hinalaw at isinalin sa Tagalog |